Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH), dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen ciddi bir sağlık sorunudur. Ancak, birçok insan hala bu hastalıklar hakkında yanlış bilgilere sahip.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki en yaygın yanılgılar ve gerçekler:
Yanılgı 1: Cinsel yolla bulaşan hastalıklar sadece cinsel ilişki sırasında bulaşır
Gerçek: Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, adından da anlaşılacağı gibi, çoğunlukla cinsel ilişki sırasında bulaşır. Ancak, bazı CYBH'lar öpüşme veya yakın cilt-cilt teması gibi diğer yollarla da bulaşabilir. Örneğin, herpes ve HPV virüsleri, cilt-cilt teması yoluyla bulaşabilir.
Yanılgı 2: Kondom kullanımı cinsel yolla bulaşan hastalıkları önlemez
Gerçek: Kondomlar, CYBH'ların yayılmasını önlemekte oldukça etkilidir. Ancak, kondomların %100 koruma sağlamadığını unutmamak önemlidir. Kondomlar, cinsel ilişki sırasında doğru bir şekilde kullanıldığında HIV, gonore ve klamidya gibi CYBH'ların bulaşmasını önleyebilir. Ancak, kondomlar, HPV ve herpes gibi cilt-cilt teması yoluyla bulaşan hastalıkların bulaşmasını tamamen engelleyemez.
Yanılgı 3: Cinsel yolla bulaşan hastalıklar her zaman belirti verir
Gerçek: Çoğu insanın düşündüğünün aksine, CYBH'lar her zaman belirgin belirtiler göstermez. Örneğin, klamidya ve gonore, belirti vermeden uzun süre vücutta kalabilir. Bu, hastalığın yayılmasını kolaylaştırır, çünkü etkilenen kişiler genellikle hastalıklarının farkında değillerdir. Bu nedenle, düzenli sağlık kontrolü ve test yaptırmak çok önemlidir.
Yanılgı 4: Cinsel yolla bulaşan hastalıklar sadece gençleri ve bekarları etkiler
Gerçek: CYBH'lar her yaşta ve her cinsel durumda olan insanları etkileyebilir. Evli, yaşlı, genç, bekar, eşcinsel, heteroseksüel, biseksüel... hiç kimse CYBH'ların riskinden tamamen muaf değildir. Cinsel sağlık, herkes için önemlidir ve cinsel aktif olan tüm bireylerin CYBH'lar konusunda bilinçli olması gerekir.
Yanılgı 5: Cinsel yolla bulaşan hastalıklar sadece çok partneri olan kişileri etkiler
Gerçek: Risk, birden fazla veya sık değişen cinsel partneri olan kişilerde daha yüksek olabilir, ancak bu herkesin CYBH riskine karşı riskinin olmadığı anlamına gelmez. Tek bir cinsel ilişkiyle de bu hastalıklar bulaşabilmektedir.
Yanılgı 6: Oral veya anal seks sırasında CYBH bulaşma riski yoktur
Gerçek: Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, vajinal seksin yanı sıra oral ve anal seks yoluyla da bulaşabilir. Oral seks, gonore, herpes ve HPV gibi hastalıkların bulaşmasına neden olabilir. Anal seks, HIV, herpes, HPV ve hepatit B gibi hastalıkların bulaşmasına neden olabilir.
Yanılgı 7: Bir kez CYBH'a yakalandıysan, aynı hastalığa bir daha yakalanamazsın
Gerçek: Hastalık türüne bağlı olarak değişmektedir. Örneğin, bir kez gonoreye yakalandıktan ve tedavi edildikten sonra, tekrar gonoreye yakalanabilirsiniz. Ancak, HIV gibi bazı CYBH'larla enfekte olduğunuzda, genellikle vücut ömür boyu virüsle yaşar ve tekrar enfekte olma riski düşüktür.
Yanılgı 8: Hamilelik sırasında cinsel yolla bulaşan hastalıklar bebeğe bulaşmaz
Gerçek: Hamilelik sırasında, bazı CYBH'lar anneden bebeğe geçebilir. Örneğin, bir annenin genital herpesi varsa, doğum sırasında bebeğe bulaşabilir. Bu, yeni doğanda ciddi viral enfeksiyon geçirmesine ve hatta ölümüne neden olabilir. Bu nedenle, hamilelik öncesinde ve sırasında CYBH taramaları son derece önemlidir.
Yanılgı 9: Cinsel yolla bulaşan hastalıklar her zaman tedavi edilebilir
Gerçek: Bazı CYBH'lar, uygun tedavi ile tamamen iyileştirilebilirken, diğerleri kalıcı ve hatta yaşam boyu sürebilir. Örneğin, klamidya ve gonore gibi bakteriyel CYBH'lar genellikle antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Ancak, HIV ve herpes gibi viral CYBH'lar şu anda tamamen iyileştirilemez, ancak belirtileri yönetmek ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için tedaviler mevcuttur.
Yanılgıların çürütülmesi, insanların CYBH'lar hakkındaki gerçekleri anlamalarına ve kendilerini nasıl koruyacaklarını bilen daha bilinçli ve sorumlu bireyler olmalarına yardımcı olabilir. Unutmayın, bilgi güçtür ve cinsel sağlık konusunda doğru bilgi, size ve sevdiklerinize sağlıklı ve güvende bir yaşam sağlar.
